Chorobą refluksową przełyku nazywamy wystąpienie charakterystycznych objawów lub obecność nadżerek w przełyku, powstałych na drodze cofania się kwaśnej treści żołądkowej z żołądka. Zarzucanie zawartością żołądka spowodowane jest patologią funkcji dolnego zwieracza przełyku.
Chorobą refluksową przełyku: Przyczyny i czynniki ryzyka
Zaburzenie funkcji naturalnej bariery między przełykiem a żołądkiem nie jest zwykle wywołane jedną, uchwytną przyczyną. Istnieją jednak czynniki ryzyka, których obecność zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia choroby.
Choroba refluksowa może pojawić się wtórnie do: cukrzycy, zaburzeń hormonalnych, chorób reumatycznych, przyjmowania niektórych leków, spożywania alkoholu, otyłości oraz ciąży.
Chorobą refluksową przełyku: Objawy i następstwa
Objawy towarzyszące refluksowej chorobie przełyku mogą ulegać zaostrzeniu w pozycji leżącej, przy pochylaniu się oraz po tłustym, obfitym posiłku.
Najczęściej zarzucanie treści pokarmowej do żołądka objawia się pieczeniem za mostkiem (zgaga), chrypką (szczególnie nad ranem), suchym kaszlem oraz bólem w klatce piersiowej.
Choroba refluksowa wiąże się z nie tylko z dotkliwymi objawami. Konsekwencją nieleczonej choroby jest pojawienie się stanu przedrakowego jakim jest tzw. przełyk Barretta. Jest to stan zamiany typu komórek w przełyku spowodowany przewlekłymi uszkodzeniami nabłonka przez zarzucaną kwaśną treść pokarmową. Przełyk o nieprawidłowej strukturze komórkowej może ulec przemianie nowotworowej. Przełyk Barretta nie powoduje dolegliwości bólowej ani innych subiektywnych objawów, do rozpoznania niezbędne jest badanie endoskopowe wykonane w warunkach szpitalnych.
Ze względu na ryzyko pojawienia się złośliwej choroby nowotworowej wyróżnia się szczególne objawy alarmowe mogące świadczyć o obecności nowotworu. Objawami takimi są: zaburzenia połykania, ból w trakcie połykania, nagła utrata masy ciała oraz krwawienie z dróg pokarmowych. Obecność co najmniej jednego z wymienionych objawów wymaga szybkiej, dokładnej diagnostyki.
Leczenie choroby refluksowej
Choroba refluksowa jest chorobą przewlekłą. W celu leczenia dolegliwości niezbędne jest ciągłe stosowanie się do zaleceń, nawet do końca życia.
Ogólne zalecenia to: Dieta z ograniczoną ilością tłuszczu, kawy i alkoholu, zmniejszenie masy ciała (dotyczy jedynie chorych – otyłych), powstrzymanie się od przyjmowania posiłków bezpośrednio przed snem, podniesienie wezgłowia łóżka.
Leczenie farmakologiczne opiera się na próbie zmniejszenia kwasowości treści żołądkowej. Najczęściej stosowane leki ograniczają wydzielanie kwasu solnego w żołądku (inhibitory pompy protonowej – IPP) np. omeprazol, pantoprazol, esomeprazol, lanzoprazol, dekslanzoprazol, rabeprazol. Należą do jednych z najczęściej przepisywanych leków w podstawowej opiece zdrowotnej (POZ).
Leczenie operacyjne w chorobie refluksowej przełyku bywa stosowane w celu redukcji dawek leków lub w przypadku nieskuteczności innej terapii. Metoda wymaga dokładnej analizy wszystkich pozytywnych i negatywnych skutków operacji.
Pojawienie się objawów choroby refluksowej przełyku często wymaga, oprócz przyjmowania leków, poszerzonej diagnostyki takiej jak endoskopia, badanie rentgenowskie z kontrastem lub 24 godzinny pomiar pH. Stosowanie się do zaleceń lekarskich i dokładna diagnostyka minimalizują ryzyko pojawienia się niebezpiecznych powikłań choroby.
Piśmiennictwo:
Szczeklik, P. Gajewski, Interna Szczeklika.
Potrzebujesz porady lekarza? To umów się na konsultacje lekarską online!