Nadczynność tarczycy to stan, gdy tarczyca produkuje za duże ilości hormonu – tyroksyny.
Gdy choruje tarczyca, choruje całe ciało, gdyż jej działanie wpływa na wiele funkcji organizmu. Warto więc uważnie przyglądać się swojemu organizmowi i w razie wystąpienia nieprawidłowości, zbadać poziom hormonów tarczycy.
Jakie są objawy nadczynności tarczycy?
Objawy tej choroby mogą wskazywać na inne choroby, w związku z czym może być od razu niezdiagnozowana. Daje różnorodne objawy, nie sposób więc wymienić wszystkich. Jednak to najczęstszych należą:
- znaczny spadek masy ciała, nawet jeśli sprzyja apetyt (objaw ten jest głównie bagatelizowany przez kobiety);
- zwiększony apetyt
- przyspieszone bicie serca (puls nawet do 200 uderzeń na minutę)
- nieregularne bicie serca
- kołatanie serca
- drażliwość, nerwowość
- drżenie rąk
- wzmożona potliwość
- brak miesiączki
- szybsze męczenie się
- zmiana w wypróżnianiu
- powiększony gruczoł tarczycy – wole
- podkrążone oczy
- wytrzeszcz oczu
- słabe włosy – wypadanie
- bezsenność
Jeśli występują u Ciebie te objawy (lub większość) koniecznie skonsultuj się z lekarzem, w celu wykonania odpowiednich badań. Co najważniejsze, musisz dokładnie podać lekarzowi występujące u Ciebie objawy, gdyż wiele z nich może być związanych z inną chorobą.
Pamiętaj! Jeśli leczysz się na choroby tarczycy, stale kontroluj poziom hormonów, ponieważ mają one tendencję do przechodzenia z nadczynności w niedoczynność oraz odwrotnie.
Przyczyny nadczynności tarczycy
Stan w produkcji hormonów, może być spowodowany wieloma jednostkami chorobowymi, na przykład: chorobą Graversa, chorobą Plummera czy zapaleniem tarczycy.
Tarczyca wytwarza hormony – tyroksynę i trójjodotyroninę, które mają wpływ na wiele procesów w Twoim ciele. Regulują przemianę materii, kontrolują ciepłotę ciala, wpływają na bicie serca, regulują produkcję białka. Tarczyca, poza tym wytwarza hormon, który optymalizuje poziom wapnia (kalcytonina).
Wysoka wartość tyroksyny (T4)
Różne choroby mogą także powodować podwyższony poziom tego hormonu i przyczyniać się do powstania nadczynności tarczycy.
Choroba Gravesa-Basedowa
To choroba autoimmunologiczna. Przeciwciała, które wytwarza nasz układ odpornościowy, pobudzają tarczycę, do większego wytwarzania T4. Choroba ta jest najczęstszym powodem wystąpienia nadczynności tarczycy.
Choroba Plummera
Są to toksyczne guzki tarczycy, inaczej zwane także wolem wieloguzkowym lub gruczolakiem. Ma to miejsce, gdy jeden lub kilka gruczolaków wytwarza duże ilości tyroksyny. Gruczolak tworzony jest przez część gruczołu tarczycy, która oddzieliła się od pozostałego gruczołu. Powstają małe grudki, które są przyczyną większej tarczycy.
Zapalenie tarczycy
Dochodzi do niej najczęściej u kobiet po ciąży. Przyczyny zapalenia nie są do końca znane. Hormony tarczycy przedostają się do krwi. Może to u niektórych wywoływać uczucie bólu.
Nadczynność tarczycy – czynniki ryzyka
Głównie jest to sprawa genetyczna. Jeśli w rodzinie występowały choroby związane z tarczycą, jest spora szansa, że Ty też zachorujesz (w tym przypadku, jeśli w rodzinie wystąpiła choroba Gravesa-Basedowa). Inne czynniki to na przykład:
- cukrzyca typu 1
- anemia
- niewydolność kory nadnerczy
Powikłania
Nadczynność tarczycy może powodować wiele powikłań.
Problemy z sercem – są to jedne z najniebezpieczniejszych powikłań. Należą do nich przyspieszone tętno, zaburzenia rytmu serca, niewydolność serca. Wszystko to może prowadzić do udaru, więc nie należy tego absolutnie bagatelizować.
Kruchość kości – w wyniku nieleczonej nadczynności tarczycy nasze kości mogą ulec osłabieniu. Mamy więc większą podatność na wszelkiego rodzaju złamania. Jest to spowodowane problemami ze wchłanianiem wapnia do kości.
Problemy oczne – przy chorobie Gravesa, oczy mogą być spuchnięte, podkrążone, a wzrok może się osłabić. Osoba taka ma również problemy z jakością wzroku – podwójne widzenie, rozmyty obraz. Nieleczone mogą prowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku.
Spuchnięte skóra – ten objaw występuje rzadko, ale jednak może się zdarzyć. Skóra, zwłaszcza na łydkach może być czerwona i obrzęknięta.
Przełom tarotoksyczny – objawia się on gorączką, szybkim tętnem. Jeśli wystąpią te objawy, szybko należy zgłosić się do lekarza.
Nadczynność tarczycy – leczenie
Leczenie głównie opiera się na przyjmowaniu przez chorego leków hormonalnych, których głównym celem jest spowolnienie produkcji tyroksyny. Leki takie w swoim składzie zawierają:
- tiamazol – Tyrozol, Metizol
- propyltiouracyl – Thyrosan
W leczeniu stosuje się również jod radioaktywny. Podaje się go w kapsułce. Po dostaniu się do organizmu jod wchłania się do tarczycy i niszczy nadaktywną tkankę.
W leczeniu stosuje się również operację usunięcia gruczołu.
Hormony tarczycy – prawidłowe wartości
W celu zbadania, czy nasza tarczyca dobrze funkcjonuje, musimy wykonać badanie krwi, z którego oznaczymy poziom hormonów. Poniżej przedstawiamy prawidłowe wartości.
TSH 0.3 – 4.0 mU/l
FT4 8 – 20 ng\l
FT3 3.5 – 8 ng/l
Dieta
W nadczynności tarczycy ważna jest również prawidłowa dieta. Oto zasady żywnościowe, których należy przestrzegać:
- unikaj ostrych przypraw – pieprz, chili, curry
- staraj się ograniczać ciężkostrawne produkty – kapusta, orzechy
- jedz produkty zawierające wapń – jogurty, mleko
- raz w tygodniu staraj się zjeść rybę
Warto pamiętać o regularnym badaniu poziomu hormonów tarczycy, aby w razie ewentualnych nieprawidłowości włączyć szybkie, odpowiednie leczenie.