Spis treści
Świnka – chorobą najczęściej występująca u dzieci w przedziale wiekowym od 5 do 9 lat, lecz mimo wszystko dorośli są również grupą w ryzyku zachorowania. Świnka jest chorobą wirusową, czyli nagminne zapalnie ślinianek przyusznych. Świnka rozpowszechniana jest poprzez:
Dotyk i kontakt z przedmiotami, z których korzystała osoba chora np. korzystanie z tego samego zestawu sztućców lub picie z tej samej butelki.
Drogą kropelkową podczas rozmowy z chorym lub poprzez kichnięcie czy kaszel.
Historia świnki
1967 to rok, w którym świat był w okresie przed wprowadzeniem szczepień przeciw śwince. Brak szczepionki powodował powszechne zachorowanie, które można było zaobserwować w różnych okresach co około 3 do 4 lat w przyrostem zachorowań. Wprowadzenie obowiązkowego szczepienia w Polsce w 2004 roku spowodowało ogromny spadek zachorowań. Mimo rozwoju medycyny oraz coraz większej świadomości społeczeństwa, na świnkę choruje co roku ponad 2 tysiące osób. Okres, w którym świnka występuje najczęściej zdecydowanie zaliczamy okres jesienno zimowy.
Objawy świnki
Objawów zachorowania na świnkę jest wiele, lecz warto pamiętać, że około 20-35% populacji osoby zarażone świnką przechodzą chorobę całkowicie bezobjawowo. Do wczesnych objawów świnki zaliczamy:
- Zanik chwilowy lub całkowity apetytu
- Ospałość
- Gorączka
- Złe samopoczucie
Po wczesnych objawach, chory może doświadczyć kolejnego etapu objawów, które bardziej potrafią nakierować na możliwość bycia chorym na świnkę. Może to być:
- Wzrost gorączki
- Duży obrzęk i ból przy dotykaniu w okolicy ślinianek przyusznych – najczęściej pierw objawy dotykają tylko jednej strony, a później ból i obrzęk atakuje obie strony
- Uczucie suchości w jamie ustnej, które wynika z ograniczonej ilości wytwarzanej śliny
- Ostry ból uszu
- Uczucie trudności podczas spożywania posiłku
- Obrzęd wraz z uczuciem bolesności ślinianek podżuchwowych oraz podjęzykowych
CIEKAWOSTA: Starajmy się podczas choroby ograniczyć spożywanie kwaśnych produktów oraz napoi spożywczych, ponieważ obrzęk w okolicy ślinek może zmniejszyć się po 3-4 dniach lecz mimo wszystko spożywanie kwaśnych produktów może zmorzyć ból jak i obrzęk.
Przyczyny choroby
Wirus z rodziny paramyksowirusów to właśnie on wywołuje świnkę. Do zarażenia dochodzi w momencie, gdy do organizmu dostaje się poprzez jamę ustną wirus. W późniejszym procesie wirus namnaża się w błonach śluzowych, a na sam koniec przenosi się wraz z prądem krwi po całym organizmie. Okres od 14 do 24 dni to moment wylęgania się choroby, mimo to osoba chora może zarażać już po 7 dniach od zarażenia się.
Proces rozpoznania świnki
Z racji, iż częściej choroba dotyka małych dzieci, starajmy się obserwować zachodzące oraz niepokojące objaw, po czym od razu powinniśmy się udać do lekarza. Mimo wszystko, pamiętajmy, że nie tylko nasze dziecko może być chore, ale również my sami. Po udaniu się do lekarza wraz z przeprowadzonym szczegółowym badaniem, lekarz może zalecić wykonanie kilku dodatkowych badań, które pomogą w określeniu choroby. Najczęściej wykonywanie badania przy podejrzeniu świnki to:
- Badanie serologiczne
- Badanie moczu
- Badanie krwi
- Badanie biochemiczne
- Izolacja wirusa z moczu lub krwi
Leczenie świnki
Sposobem na wyleczenie świnki jest leczenie w formie objawowej, czyli zastosowanie leków przeciwgorączkowych oraz przeciwbólowych. Do naturalnych sposobów łagodzenia objawów wraz z leczeniem zaleca się:
- Płukanie regularnie ust wraz z jamą ustną
- Unikanie kwaśnych potraw oraz napoi
- Częste picie wody
- Okłady cieplne na obolałą część ciała
Aby choroby nie rozpowszechniać należy izolować chorego na okres nie krótszy niż 9 dni. Mimo prób zwalczenia świnki antybiotykami i innymi lekami, tego typu leczenie okazało się nietrafione. Świna jest jedną z niewielu chorób, które samoistnie ustępują.
Powikłania
Świnka u dzieci zazwyczaj przebiega łagodniej niż u dorosłych, w związku z tym dzieci są również w grupie małego ryzyka wystąpienia powikłań. Dorośli, którzy przechodzą chorobę są narażeni na powikłania, głownie związane z układem rozrodczym. Na przestrzeni lata wyróżniono różne rodzaje powikłań świnki:
- Zapalenie trzustki – dotyczy około 10%. Towarzyszy tępy ból w okolicy nadbrzusza, który może promieniować w okolice pleców. Mogą wystąpić również wymioty lub biegunka. Może wystąpić podwyższona temperatura, a przy tym dreszcze.
- Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu – w trudnych przypadkach powoduję wodogłowie, głuchotę oraz padaczkę.
- Zapalenie jądra i najądrza jedno lub obustronnie – odczuwalny ból, znaczne powiększenie, lecz nie grożący niepłodnością.
- Zapalenie jajnika jednostronne lub obustronne – odczuwalny ból, lecz nie grożący niepłodnością.
CIEKAWOSTA: Zachorowanie na świnkę w dowolnym wieku, pozostawia odporność na całe życie.
Szczepienie przeciw śwince
Szczepienie, które jest dostępne w Polsce eliminuję prawdopodobieństwo zachorowania. Warto też dodać, że szczepienie na świnkę jest szczepieniem obowiązkowym dla dzieci. Szczepienie wykonuje się jako skojarzeniowe, czyli zawiera wiele składników. Podanie dziecku szczepionki, powoduje odporność na trzy choroby: odrę, świnkę oraz różyczkę. Obowiązujący kalendarz szczepień, zaleca wykonanie szczepionki w wieku 13-14 miesięcy życia dziecka, a kolejną dawkę w wieku 10 lat.