Udar mózgu

CIEKAWOSTKA: Najczęstszą przyczyną krwotoku śródmózgowego jest wieloletnie, źle leczone nadciśnienie tętnicze powodujące poszerzenie się małych tętnic tworząc tzw. mikrotętniaki. Krwotoki podpajęczynówkowe występują zwykle wskutek pęknięcia większego tętniaka lub naczyniaka, będącego skutkiem wady wrodzonej ściany naczynia.

Objawy udaru mózgu

W zależności do jakiej części uszkodzenia mózgu dojdzie, wynikają różne objawy. Zatkanie tętnicy doprowadzającej krew do niewielkiego obszaru, najczęściej powoduje niewielkie objawy. Jednakże, jeśli jednak w tym obszarze znajdują się struktury ważne dla życia (np. ośrodki odpowiedzialne za krążenie krwi czy oddychanie), to następstwa ich niedokrwienia mogą być bardzo poważne. Do najczęstszych objawów udaru mózgu zaliczamy:

• Osłabienie – zwane inaczej niedowładem kończyny dolnej lub/i górnej. Przy tego rodzaju osłabieniu chory ma problem z wykonaniem ruchu daną kończyną.
• Zaburzenia widzenia – może występować jako ograniczenie danego pola widzenia, podwójne widzenie a ciężkich przypadkach utrata wzroku w jednym oku.
• Nagły, ostry ból głowy – występuje nagle, najczęściej w momencie wystąpienia krwotoku podpajęczynówkowego.
• Zaburzenia – trudność w mowie, problem ze zrozumieniem chorego, utrata świadomości, uczucie senności.
• Utrata przytomności – pacjent nie reaguje na jakiekolwiek polecenia głosowe lub dotyk.
• Zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej – pacjent ma problem i trudności z poruszaniem się, często zdarza mu się upuszczać dany przedmiot, bezwiednie iść lub potykać się.
• Osłabienie mięśni gardła i języka – mowa staje się niezrozumiała, niewyraźna. Chory ma problem z połykaniem własnej śliny.
• Osłabienie mięśni twarzy – mięśnie są osłabione co może skutkować wykrzywieniem ust.

Każdy z objawów nie może zostać zbagatelizowany, ze względu na niesamowite zagrożenie zdrowia, a nawet życia danego pacjenta. W momencie, gdy dojdzie do objawów, które mogą sugerować udar mózgu, potrzebna jest jak najszybsza reakcja oraz prawidłowa hospitalizacja.

Dlaczego szybka reakcja przy udarze mózgu jest tak ważna?

Szybie działanie przy jakiekolwiek chorobie jest bardzo istotne, przy udarze jest to na tyle ważne, ponieważ komórki nerwowe mózgu są wrażliwe na niedotlenienie i ich obumieranie zaczyna się w ciągu 4 minut od chwili niedokrwienia.

Dobrym rozwiązaniem by zapamiętać objawy udaru mózgu by szybko zareagować i pomóc danej osobie jest zastosowanie akronimu:

Usta wykrzywione

Dłoń opadnięta

Artykulacja utrudniona

Rozmazane widzenie

Przyczyny udaru mózgu

Zator mózgowy jest zaliczany do najczęstszej przyczyny udaru mózgu. Zator mózgowy to zablokowanie przepływu krwi w naczyniu przez skrzeplinę powstała w sercu, która z krwią trafia do naczyń mózgowych. Skrzeplina powstaje podczas migotania przedsionków, na powierzchni nieprawidłowo funkcjonujących zastawek serca oraz podczas zawału mięśnia sercowego.

 TIA – Może również dojść do samoistnego udrożnienia tętnicy, zanim niedokrwione komórki mózgu zostały nieodwracalnie zniszczone, wtedy mamy do czynienia z napadem przemijającego niedokrwienia mózgu.

Diagnozowanie udaru mózgu

Podstawą w tym przypadku jest zebranie informacji od samego chorego lub od świadków zdarzenia. Po uzyskaniu wszystkich informacji należy wykonać badanie neurologiczne, aby zdiagnozować udar. Jako dodatkowe badanie, lekarz może wykonać sprawdzenie ciśnienia tętniczego, czynność serca.

Do zaleceń przy zdiagnozowaniu udaru mózgu może okazać się również wykonanie szczegółowej morfologii oraz badania obrazowe takie jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny, który jest wstanie pokazać w jakim obszarze mózg został uszkodzony przez udar.

Leczenie udaru mózgu

W przypadku gdy chory otrzyma natychmiastową pomoc i zostanie rozpoczęta hospitalizacja, lekarze są w stanie zapobiec długotrwałej niepełnosprawności i uratować życie chorego. Przyjęte zostały trzy szczególny formy leczenia udaru mózgu :

• Zabieg – embolizacja, podczas której do uszkodzonego naczynia/tętniaka wprowadzany jest cewnik, przez który podawane są specjalne kleje, gąbki żelatynowe, spirale bądź balony zamykające uszkodzone naczynie.
• Leki – jeżeli doszło do udaru niedokrwiennego stosuje się leki trombolityczne, które rozpuszczają skrzeplinę i przywracają przepływ krwi.
• Rehabilitacja – powinna zacząć się jak najszybciej (w pierwszych dniach od wystąpienia udaru). Rehabilitacja obejmuje poprawę czynności ruchowych, logopedie, opiekę psychologa.

Powikłania po udarze mózgu

Lista najczęściej występujących powikłań jest bardzo długa, lecz to dobry przykład na to, że nie możemy bagatelizować choroby. Oto kilka z nich:

• Wzrost ciśnienia śródczaszkowego, wynikające z obrzęku mózgu, który może doprowadzić do uszkodzenia pnia mózgu, a nawet zmniejszyć przepływ krwi w mózgu
• Napady padaczki
• Powikłania ortopedyczne, które głownie są spowodowane brakiem lub zbyt późnym rozpoczęciem rehabilitacji, która jest konieczna. Wystąpić mogą bóle w okolicy lędźwiowo-krzyżowej lub przykurcze stawów.
• Powikłania z układem krążenia przy których, może dojść do zaburzenia rytmu serca.
• Zaburzenia emocjonalne, a w niektórych przypadkach depresja
• Odleżyny, które są uszkodzeniem skóry oraz znajdujących się pod nią tkanek i kości, które pojawiają się u chorego podczas długiego leżenia.
• Zakrzepica żył głębokich
• Zatorowość płucna
• Zaburzenia metaboliczne przy których dochodzi do dużych zawahań glukozy

Miejsce, w którym doszło do udary może mieć ogromny wpływ czy dany pacjent istnieje w ryzku śmierci lub niepełnosprawności. Niestety mimo wszystko statystki mówią o tym, że ok. 1/3 chorych na udar mózgu pomimo hospitalizacji umiera.

Jak zapobiegać?

Z roku na rok statystki chorych, którzy przeszli udar mózgu się zwiększają. Aby zapobiegać najważniejsze jest prowadzenie zdrowego stylu życia. Można również:

• Uprawiaj regularnie spor, znajdź około 3 godzin tygodniowo
• Unikaj palenia papierosów lub rzuć palenie
• Regularnie kontroluj ciśnienie tętnicze krwi. Jeśli w domowych pomiarach jego wartości przekraczają 135 mmHg dla ciśnienia skurczowego i 85 mmHg dla ciśnienia rozkurczowego, to skontaktuj się z lekarzem. Jeżeli masz stwierdzone nadciśnienie, to przestrzegaj zaleceń lekarskich i regularnie przyjmuj przepisane leki.
• Zadbaj o prawidłową masę ciała

Ogranicz spożywane tłuszcze, skup się na warzywach i potrawach nieprzetworzonych