Układ odpornościowy: naturalne modyfikatory odpowiedzi immunologicznej.
W czasach globalnej epidemii, z którą mamy do czynienia od dłuższego czasu popularne są tematy związane przede wszystkim z układem odpornościowym. Preparaty roślinne o działaniu immunostymulującym stanowią od wielu dekad centrum zainteresowania wielu badaczy z powodu wzrostu liczby pacjentów borykającymi się z chorobami zakaźnymi. W niniejszym artykule znajdziesz informacje, jak w naturalny sposób możesz wspomóc swoją odporność. Większość stosowanych biogennych stymulatorów traktuje się jako leki pomocnicze i uzupełniające.
Na wstępie należy zaznaczyć, aby przestrzegać ścisłego sposobu dawkowania podanych substancji, gdyż w skład leków czy suplementów wchodzi szereg substancji o silnym i wielokierunkowym działaniu na różne układy naszego organizmu. Informacji tych należy zaczerpnąć w ulotkach dołączonych do preparatów.
Wśród surowców roślinnych, które pomogą w aktywacji układu odpornościowego, znajdą się między innymi:
Aloes drzewiasty (Aloe arborescens) uważany jest za najbardziej aktywną biologicznie roślinę, gdyż posiadania ponad 75 aktywnych substancji stymulujących układ odpornościowy. Najważniejsze związki chemiczne obecne są w liściach m.in.: antraglikozydy, które charakteryzują się silnymi właściwościami przeciwbakteryjnymi, grzybobójczymi i przeciwwirusowymi. W badaniach in vitro wykazano działanie immunochemiczne, hemaglutacyjne oraz powodujące wzrost bezwzględny liczby limfocytów, aloktyny wyizolowanej z Aloe arborescens [1]. Lektyny biorą udział w nieswoistej odpowiedzi immunologicznej, poprzez wiązanie się z α2-makroglobulinami, dlatego też należy przypisać im rolę immunomodulatora [2], [3].
Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea) słynie z największego efektu immunostymulującego, dzięki jej chemizmowi bowiem posiada ona alkamidy, olejki eteryczne (borneol), flawonoidy (kwercetynę, kemferol) oraz kwas cykoriowy. Związki czynne obecne w jeżówce stymulują aktywność kory nadnerczy oraz tworzenie interferonu i properdyny, a także zwiększają liczbę i ruchliwość białych krwinek oraz hamują aktywność hialuronidazy bakteryjnej i tkankowej, przez co zwiększają odporność organizmu na infekcje bakteryjne i wirusowe.
Aronia (Aronia melanocarpa). Ze świeżych dojrzałych owoców sporządza się przetwory spożywcze: syropy, soki. Na rynku możemy znaleźć suplementy diety: Bioaron C, Aronox, Aronia oraz inne leki roślinne. Za ochronę przed wirusami, bakteriami i grzybami odpowiadają antocyjany, kwasy fenolowe i flawonoidy. Ponadto aronia dzięki dużej zawartości witamin C, E, P korzystnie oddziałuje na funkcjonowanie układu immunologicznego.
Imbir (Zingiber officinalle Roscoe) . Efekty farmakologiczne przypisuję się gingerolom, które hamują aktywność prostaglandyn (porównywalne działanie do NLPZ) . Gingerole, a szczególnie [8]-paradol, hamują COX-1 bardziej niż aspiryna [5]. Imbir, jak i izolowane z niego związki, wykazują zdolność modulowania proliferacji limfocytów T oraz komórkowej odpowiedzi immunologicznej. Dodatkowo olejki eteryczne hamują wydzielanie IL-1α przez makrofagi. Postuluje się zatem, że wpływ olejku imbirowego na wydzielanie przez makrofagi IL-1α, powoduje jego działanie przeciwzapalne [4].
Miód. Za działanie immunomodulacyjne miodu odpowiadają jego aktywne składowe: białka royal jelly-1, endotoksyny, kwasy fenolowe, flawonoidy i kwas elagowy. Jednak molekularny mechanizm działania miodu pozostaje wciąż niejasny.
Kit pszczeli- Propolis Wyciągi z propolisu wykazują silne działanie przeciwutleniające, uspokajające, hepatoprotekcyjne, przeciwzapalne oraz przeciwdrobnoustrojowe oraz immunostymulujące, dzięki występowaniu bardzo zróżnicowanych związków m.in.: estrów aromatycznych, flawonoidów, alkoholów triterpenowych, enzymów, mikroelementów [6]. Co ciekawe, propolis znalazł zastosowanie w terapii osób zakażonych wirusem HIV [7].
Wydajność systemu immunologicznego można doszukiwać się również w: czosnku (Allium sativum L.), korzeniu żeń-szenia (Panax ginseng), bzu czarnego (Sambucus nigra L.), malinie (Rubus idaeus L.), a także produktach zbożowych – β-glukan.
Podsumowując, omówione naturalne związki pochodzenia roślinnego posiadają bogactwo właściwości wspomagających układ odpornościowy, które w obecnych czasach mogą wspomóc Nas w walce z chorobami zakaźnymi, a przede wszystkim im zapobiegać.
Autorem artykułu jest mgr. farmacji Natalia Małachowska
Jeśli pragniesz zaczerpnąć więcej informacji lub szukasz osoby, która wyjaśni Twoje wątpliwości, zapraszamy do bezpiecznej konsultacji u lekarza tutaj.
Bibliografia
[1] Park SJ, Ahmad F, Philp A i wsp. Resveratrol ameliorates aging-related metabolic phenotypes by inhibiting cAMP phosphodiesterases. Cell 2012; 148:421-33.
[2] Gretarsdottir S, Thorleifsson G, Reynisdottir ST i wsp. The gene encoding phosphodiesterase 4D confers risk of ischemic stroke. Nat Genet 2003; 35:131-8.
[3] Lee KY, Weintraub ST, Yu BP. Isolation and identification of a phenolic antioxidant from Aloe arborescens. Free Rad Biol Med 2000; 28:261-5.
[4] Zhou H, Deng Y, Xie Q. The modulatory effect of the volatile oil of ginger on the cellular immune response in vitro and in vivo mice. J Ethnopharmacol 2006, 105: 301-305.
[5] Ali BH, Blunden G, Tanira MO, Nemmar A. Some phytochemical, pharmacological and toxicological properties of (Zingiber officinale Roscoe). A review of recent research. Food Chem Toxicol 2008, 45(2): 409-420.
[6] Kędzia B. Pochodzenie propolisu w świetle teorii i badań naukowych. Herba Pol 2008, 54(4): 179-186.
[7] Basista K. Propolis – naturalny produkt o właściwościach immunomodulujących i przeciwwirusowych oraz jego potencjalne zastosowanie w terapii wspomagającej u HIVpozytywnych pacjentów. Farm Pol 2010, 66(9): 617-620.
Dymarska, A. Grochowalska, H. Krauss, Z. Chęcińska-Maciejewska, Naturalne modyfikatory odpowiedzi immunologicznej, Probl Hig Epidemiol 97 (4), 297-307
