Ból ucha – to mocno doskwierający problem zgłaszany często przez pacjentów do lekarzy rodzinnych. Ból ucha definiowany jako objaw chorób ucha zewnętrznego i środkowego nazywany otalgią pierwotną. Natomiast, jeśli zlokalizowany jest poza uchem – otalgia wtórna, ból rzutowy.
W zależności od umiejscowienia przyczyny bólu wyróżniamy:
Zapalenie ucha zewnętrznego
Ból ucha – przyczyny:
- zapalenie bakteryjne lub grzybicze
Dość popularne szczególnie wśród zawodowych pływaków tzw. ucho pływaka, powstające pod wpływem długotrwałej ekspozycji przewodu słuchowego na wodę zawierającą drobnoustroje, objawiające się uczuciem zatkanego ucha, swędzeniem, a także niewielkim czy gorączką.
- urazy mechaniczne
Spowodowane najczęściej nieumiejętną techniką czyszczenia uszu, zazwyczaj patyczkami z watą lub obecnością ciała obcego czy zaleganiem woskowiny.
- czyrak przewodu słuchowego
Zmiany infekcyjne w okolicach gruczołów łojowych i mieszków włosowych – do jego pojawienia predysponują pacjenci zmagający się z takimi problemami jak: cukrzyca, niedobory immunologiczne oraz niedożywienie z niedoborami witamin.
- ropień małżowiny
- róża małżowiny usznej
Wywołana przez paciorkowce obejmuję skórę i tkankę podskórną – na skórze pojawia się obrzęk i zaczerwienienie.
- wyprysk
Pojawia się pod wpływem czynnika alergicznego, promieniowania słonecznego. Towarzyszy silny świąd ucha.
- półpasiec uszny
Wywołany przez wirusa ospy wietrznej, objawiający się powstaniem pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym.
- nowotwory
Ucho środkowe – zapalenie występuje najczęściej u dzieci, ma zwykle podłoże bakteryjne i jest następstwem infekcji górnych dróg oddechowych, co może powodować ból ucha.
Wyróżnia się zapalenie ucha środkowego:
- ostre
Osoba odczuwa silny, pulsujący ból ucha, gorączkę oraz niedosłuch.
- wysiękowe
Trwa z reguły wiele miesięcy lub lat, polega na gromadzeniu się płynu w jamie bębenkowej, powodując pogorszenie słuchu.
- przewlekłe
Stała obecność perforacji błony bębenkowej.
Ból ucha, jakie mogą być przyczyny:
- zapalenie
- uraz ciśnieniowy
- zaburzenia czynności trąbki słuchowej
- nowotwory
- zapalenie wyrostka sutkowatego
Choroby ucha wewnętrznego na ogół nie powodują ból ucha.
Sposoby łagodzenia bólu ucha:
- Terapia ciepłem –olejek kamforowy
Skórę wokół ucha naciera się rozgrzewającym olejkiem lub przykłada się ciepły okład. Żeby nie podrażnić skóry, przed nałożeniem olejku warto zastosować maść natłuszczającą; nie wolno wkraplać olejku do ucha!- grozi uszkodzeniem błony bębenkowej
- Lepiej siedzieć niż leżeć
Już po kilku minutach przebywania w pozycji wyprostowanej zmniejsza się obrzęk i zaczyna odpływać wydzielina z trąbek Eustachiusza. W nocy należy wyżej ułożyć głowę.
- Żucie gumy lub ssanie cukierka
To znany i sprawdzony sposób udrażniania uszu podczas lotu, ale może pomóc także w nocy podczas napadu bólu – żucie uruchamia mięśnie żuchwy i wspomaga otwarcie ujść trąbek Eustachiusza.
- Ziewanie
W tym odruchu napinają się mięśnie regulujące otwieranie trąbek Eustachiusza, skuteczniej niż przy poprzednim sposobie.
- Nie śpij w czasie lądowania (obniżania wysokości)
We śnie ruchy połykowe występują rzadziej i u osoby śpiącej podczas schodzenia samolotu w dół dochodzi do naruszenia równowagi ciśnień między uchem, a ciśnieniem zewnętrznym, co wywołuje ból.
Leczenie OTC (ang. over-the-counter drug) – leki “bez recepty”
- Środki p/bólowe z paracetamolem (Apap),skojarzone z kodeiną (Antidol, Nurofen Plus)
- Tabletki p/bólowe+ p/zapalne: ibuprofen (Nurofen, Ibum); naproksen (Aleve, Naxil),
- Krople do ucha: zawierające salicylan choliny (Ototalgin) –NLPZ;
Wskazania do stosowania: w stanach zapalnych zewnętrznego przewodu słuchowego
JAK STOSOWAĆ KROPLE DO USZU:
- Umyć ręce
- Ogrzać krople do temperatury ciała trzymając przez kilka minut pojemnik w dłoni
- Położyć się na boku – chore ucho skierowane w kierunku sufitu
- Pociągnąć ucho do tyłu i do góry (dorośli), pociągnąć do tyłu i do dołu (dzieci < 3 lat) w celu otwarcia kanału słuchowego.
- Wkroplić preparat i delikatnie nacisnąć małe małżowiny uszne
- Pozostać w pozycji leżącej 3-5 min, w celu rozprowadzania leku po całym kanale. Można delikatnie masować okolice ucha.
- Nie należy wkładać do kanału słuchowego palców, waty, spinek
- Unikać dostania się szamponu lub mydła do kanału słuchowego
Najczęściej stosowane krople do uszu to:
Piśmiennictwo:
- Szczeklik, P. Gajewsk, Interna Szczeklika.
Jeżeli borykasz się z przewlekłym bólem ucha należy skonsultować się z lekarzem.
