Konopie medyczne

Ponieważ większość produktów jest lekami niezarejestrowanymi, przepisywanie ich wymaga zgody w ramach Programu specjalnego dostępu do leków terapeutycznych B lub Programu dla osób na receptę.

Według Światowej Organizacji Zdrowia konopie są najczęściej uprawianym, sprzedawanym, przechwytywanym i spożywanym narkotykiem na świecie.

Jednocześnie rośnie popularność jego medycznego zastosowania w wielu schorzeniach. Wiele chorób przewlekłych, w tym ból neurogenny, na który dotychczas nie znaleziono skutecznego leczenia, przynosi korzyści z zastosowania marihuany medycznej.

Co to jest marihuana lecznicza? 

Roślina konopi zawiera setki bioaktywnych cząsteczek, z których większość nie została jeszcze scharakteryzowana. Dwa najlepiej zbadane kannabinoidy to delta-9-tetrahydrokannabinol (THC) i kannabidol (CBD). Substancje te występują głównie w formie kwasów, które w wyniku ogrzania materiału roślinnego ulegają dekarboksylacji do formy najbardziej skutecznej. Obydwa kannabinoidy łączą się z należącymi do ciała receptorami CB1 i CB2 i mogą zredukować nadmierną aktywność neuroprzekaźników. Kwiaty większości odmian konopi indyjskich zawierają THC jako kannabinoid o najwyższym stężeniu. Odpowiedzialny jest on za psychotropowy efekt.

Konopie medyczne w terapii leczenia bólu, onkologii i medycyny paliatywnej.

Medyczne konopie stymulują szeroki wachlarz oddziaływań, które mogą przyczynić się do poprawy jakości życia ciężko chorych pacjentów. Szczególne znaczenie ma w tym wypadku potencjalne oddziaływanie w zakresie uśmierzania bólu, oddziaływania przeciwwymiotnemu i pobudzającego apetyt. Działania produktów leczniczych bazujących na konopiach medycznych w zakresie leczenia bólu zostało zbadane w ramach licznych losowych, kontrolowanych prób.

Chroniczny ból

Przewlekły ból jest najczęściej wymienianym powodem, dla którego pacjenci używają marihuany i proszą o nią. Dane sugerują, że rekreacyjne lub medyczne używanie konopi indyjskich może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem niemedycznego używania opioidów na receptę lub zaburzeń związanych ze stosowaniem opioidów. Tak więc, chociaż stosowanie konopi indyjskich w leczeniu bólu jest poparte danymi klinicznymi, bardzo niewiele wiadomo o skuteczności, dawce, drogach podawania lub niekorzystnych skutkach powszechnie stosowanych i dostępnych produktów z konopi indyjskich w Stanach Zjednoczonych. Niektóre dane sugerują, że mieszane produkty THC-CBD mają lepsze korzyści w przypadku bólu w porównaniu z samym CBD.

Nudności i wymioty spowodowane przez chemioterapię

Oddziaływanie przeciwwymiotne było jednym z pierwszych zbadanych naukowo efektów stosowania kannabinoidów. Już w latach siedemdziesiątych wykazano, że THC może skutecznie łagodzić nudności i wymioty u pacjentów w trakcie chemioterapii.

Bóle centralnego systemu nerwowego

W dwóch przeglądach systematycznych oceniano kannabinoidy w leczeniu spastyczności mięśni u pacjentów z urazem rdzenia kręgowego lub stwardnieniu rozsianym. W centrach badawczych kilku europejskich krajów wykazano, że stosowanie konopi medycznych w terapii pacjentów cierpiących na stwardnienie rozsiane prowadzi do zredukowania spastyki oraz zmniejszenia częstotliwości spazmów i poprawy snu.

Anoreksja i kacheksja

Stymulujące apetyt oddziaływanie kannabinoidów zostało zbadane w grupie pacjentów zarażonych HIV oraz pacjentów chorych na nowotwór. Wiele ośrodków badawczych udowodniło skuteczność produktów leczniczych bazujących na konopiach medycznych w zakresie pobudzania apetytu u pacjentów zakażonych wirusem HIV. Pacjenci chorzy na nowotwór w zaawansowanym stadium stwierdzili, iż po zastosowaniu THC w terapii ich apetyt uległ poprawie.

Obecnie nie istnieją rozstrzygające lub istotne dowody sugerujące, że marihuana jest skuteczna w leczeniu jakichkolwiek schorzeń, a zamiast tego sugeruje, że może być skuteczna jedynie w zwalczaniu objawów.

Jak przepisywać produkty oparte na medycznych konopiach?

Sposób stosowania

Medyczne konopie mogą być przepisywane w formie wysuszonych kwiatów lub ekstraktów o wystandaryzowanej jakości jako surowiec farmaceutyczny do sporządzania leku recepturowego.

Kwiaty medyczne konopi są podawane doustnie w formie inhalacji. Niewątpliwie zaletą inhalacji jest szybkie oddziaływanie substancji czynnej, z reguły w ciągu kilku sekund lub minut. Z uwagi na potencjalne negatywne skutki zdrowotne palenie nie jest zalecane. W procedurze inhalacji powinny być wykorzystywane waporyzatory. Należy zwrócić uwagę, iż ewentualne zwiększenie dawek powinno przebiegać stopniowo.

Przeciwwskazania

– należy zachować ostrożność, rozważając medyczną marihuanę dla osób w wieku poniżej 25 lat, ponieważ mózg rozwija się do tego wieku, a potencjał marihuany może mieć trwały wpływ na zdolności poznawcze

– ciąża i okres karmienia piersią

– schizofrenia i psychoza wywołana przez konopie medyczne

– schorzenia układu serca i układu krążenia

– nadużywanie środków odurzających w przeszłości

Działanie uboczne

Często występujące intensywne skutki uboczne to m.in. zawroty głowy, suchość w ustach, euforia, nudności i wymioty, zmęczenie i senność.

Korzyści wynikające ze stosowanie konopi medycznych

Przepisy dotyczące marihuany medycznej dają lekarzom możliwość zapewnienia wybranym pacjentom dodatkowego narzędzia, które pomoże im radzić sobie z niepokojącymi objawami. Świadomość lekarza na temat potencjalnych korzyści i skutków ubocznych pomoże pacjentom w dokonywaniu świadomych wyborów dotyczących używania medycznej marihuany w celu poprawy jakości ich życia. Lekarze mają wyjątkową okazję, aby wskazać wybranym pacjentom tę nową strategię leczenia.

Piśmiennictow:

1. Jon O. Ebbert, MSc Eugene L. Scharf, Ryan T. Hurt, Medical Cannabis,
2. www.auroramedicine.com,
3. Md Ruhul Amin, Declan W Ali, Pharmacology of Medical Cannabi.