Pokrzywka – jest to często występująca choroba skóry. Charakterystyczną zmianą zauważalną podczas pokrzywki są zmiany na skórze w formie bąbelków lub obrzęku. Często pokrzywką ze względu na specyfikę zostaje mylona z inną chorobą skórą taką jak świerzb.
Przyczyny
Na przestrzeni lat wyróżniono czynniki które sprzyjają rozwojowi choroby są to:
- Różne czynniki fizyczne – zmiana temperatury otoczenia zimno/ciepło, gorącą kąpiel, promienie słoneczne, ucisk, wysiłek prowokujący wydzielanie się potu, kontakt z wodą, wibracje, potarcia, zadrapania. Tą grupę można również nazwać pokrzywką cholinergiczną.
- Z przyczyny reakcji alergicznej którą dzieli się na:
- Pokarmową – ryby, mleko, jajka, warzywa, orzechy, owoce.
- Lateks – często przyczyną jest noszenie rękawiczek lateksowych
- Leki – penicylina i jej pochodne mogą wpłynąć negatywnie, kwas acetylosalicylowy, leki zapalne, surowica przeciwtężcowa.
- Jad niektórych owadów
- Pyłki od roślin
- Naskórek
- Chemikalia
- Niektóre chemiczne składniki – barwniki, przyprawy.
- Sierść niektórych zwierząt – najczęściej gryzoni
- Infekcje – wywołane najczęściej przez bakterie, grzyby, zakażenia wirusowe, pasożyty przewodu pokarmowego
- Choroby tarczycy – u pacjentów, których pokrzywa powtarza się – występuje dość często, zauważalna jest obecność przeciwciał przeciwtarczycowych.
- Choroby autoimmunologiczne – dobrym przykładem jest pokrzywka naczyniowa w przebiegu tocznia układowego.
Rodzaje pokrzywki
- Pokrzywka idiopatyczna – pojawia się samoistnie, przyczyny i pochodzenie jej jest nie znane. Jej czas trwania wynosi około 6 tygodni. Do objawów przy tego rodzaju pokrzywce możemy wyróżnić dość spory obrzęk naczynioruchowych.
- Pokrzywka cholinergiczna – przyczyną tego rodzaju pokrzywki jest wzrost temperatury ciała np. po wysiłku fizycznym. Charakterystycznym objawem są grudki o średnicy około od 1 do 4 mm, które pojawiają się już po 20 minutach od wzrostu temperatury w organizmie człowieka.
- Pokrzywka pokarmowa – skutkiem jest reakcja alergiczna na pokarm np. ryby, jaja, mleko, soje.
- Pokrzywka kontaktowa – przyczyna jak nazwa wskazuje jest kontakt, który wywołują najczęściej: lateks, ryby, orzechy, skorupiaki, owoce, żywica, ślina zwierząt.
- Pokrzywka aspirynowa – wyniku zażycia aspiryny lub leku, który zawiera w składzie aspirynę może dojść do pokrzywki. Produkty spożywcze również mogą wywołać taka reakcje i są to: śliwki, awokado, maliny, wiśnie, lipa, tymianek, czarne porzeczki, jagoda, ciemne winogrona.
Objawy
Objawy pokrzywki są dość charakterystyczne, lecz często zostają mylone z innymi chorobami skóry. Najczęstszym objawem są porcelanowo – różowe bąble z obrzękiem lub bez. W dodatku u chorego może pojawić się ciągłe swędzenie. Zmiany na ciele mogą być:
- Mogą mieć dowolny/różny kształt – dobrym przykładem jest pokrzywka wywołana poprzez zadrapanie bądź tarcie której objawem są czerwone linie, a nie bąble.
- Mogą wystąpić w każdym i dowolnym miejscu na ciele chorego – dokładniej mówiąc, pokrzywka może zaatakować całe ciało lub skupić się tylko na jednym miejscu.
Wyjątkowym przypadkiem jest pokrzywka naczyniowa, czyli taka której przebieg utrzymuje się nie dłużej niż 48h, a w śród objawów nie znajdziemy świądu skóry. Tego typu przypadłości bledną pod naciskiem palca, krótko utrzymują się w jednym miejscu.
Wyjątkiem nazwiemy również pokrzywkę ostrą, czyli taką w której przebieg prócz standardowych objawów występują również ból głowy, ogólne złe samopoczucie, gorączka, ból stawów, zaburzenia układu pokarmowego.
Warto pamiętać, że pojawienie się na ustach lub powiekach jakichkolwiek bąble lub obrzęk należy od razu udać się do lekarza. Ostra pokrzywka może być jednym z pierwszych objawów wstrząsu anafilaktycznego.
Diagnostyka
Najważniejszą kwestią jest szybka reakcja i niebagatelizowanie objawów. Po udaniu się do lekarza należy opowiedzieć o wszystkich objawach i bólach występujących przy chorobie. Aby rozpoznać pokrzywkę zaleca się wykonanie stężenia immunoglobinego IgE wraz z testem natychmiastowym skórnym.
Jeżeli występują przypuszczenia o pokrzywce alergicznej lub związanej z pokarmem, należy zastosować dietę eliminującą, która należy stosować przez 7-10 dni. Chory powinien w dowolnych ilościach jeść ryż, pić wodę, słabą herbatę a w kolejnych dniach wprowadzać nowe pokarmy i napoje, obserwując dokładnie skórę.
Leczenie
Jeżeli zaobserwujemy pokrzywkę w domowych warunkach możemy zażyć leki przeciwhistaminowe, które kupimy bez recepty. Jeżeli mimo zażycia leku nie ma żadnej poprawy należy udać się od razu do lekarza.
Leczenie ostrej pokrzywki przejmuje lekarza, podając leki doustne np. lek glikokortykoesterodiowy. Dostępne są też leki w maści, lecz stosowane są bardzo rzadko ze względu na dużą ilość skutków ubocznych.
