0 +
Telekonsultacji Lekarskich
0 +
Telekonsultacji dziennie
0 minut
Średni czas oczekiwania
0 %
Zadowolonych z wizyty Pacjentów

Testy na zakażenie COVID-19 – w pytaniach i odpowiedziach

Dookoła testów wykrywających zakażenie COVID-19 krąży wiele mitów i kontrowersji. Warto przyjrzeć się częstym niejasnościom, wynikającym częściowo z różnorodności dostępnych metod.

napis covid-19 na czerwonym tle

Czy istnieje wiele metod wykrycia wirusa COVID-19?

Wirus COVID-19 jest zbudowany z pojedynczej nici RNA oraz otoczki lipidowej, na której znajdują się specyficzne dla wirusa białka powierzchniowe, czyli antygeny (wykryto 5 głównych antygenów wirusa). Metody stosowane w testach opierają się na wykryciu wymienionych struktur, a także odpowiedzi organizmu na obecność zakażenia.

Jakie rodzaje metod są wykorzystywane do wykrycia COVID-19?

Wyróżnia się następujące rodzaje testów:

  • Test PCR – jest to test wykrywający materiał genetyczny wirusa. Technika wykrycia wirusowego RNA polega na łańcuchowej reakcji chemicznej, której skutkiem jest wielokrotne powielenie materiału genetycznego, co pozwala na wykrycie nawet minimalnej ilości wirusa w próbce. Uważany za najdokładniejszy wskaźnik obecności wirusa.
  • Test antygenowy – test antygenowy pozwala wykryć białka otoczki wirusa. Test wykonywany jest przy pomocy immunochromatografii. Jest to metoda, która wykorzystuje zjawisko łączenia się specyficznych, specjalnie dobranych przeciwciał (pełniących rolę barwnego znacznika) z antygenami wirusa. Test uważany jest w Polsce za wystarczający do potwierdzenia zakażenia.
  • Test serologiczny – test pozwalający na wykrycie przeciwciał, powstałych w organizmie jako odpowiedź na infekcję wirusem COVID-19. Wykonywane testy pozwalają na wykrycie klas przeciwciał, co pomaga w dalszej diagnozie. Przeciwciała klasy IgG są długo utrzymującymi się białkami odporności. Wykrycie specyficznego IgG świadczy o toczącym się procesie walki z wirusem lub o przebytym zakażeniu. Przeciwciała klasy IgM są białkami krótko utrzymującymi się w krwioobiegu. Wykrycie specyficznego IgM świadczy o aktualnie toczących się procesach odpornościowych lub o niedawno przebytym zakażeniu.

Czy testy mogą dawać fałszywe wyniki?

Każdy test i badanie obarczone jest ryzykiem błędu. W celu opisania dokładności testów stosuje się dwa parametry: czułość i swoistość. Wysoka czułość związana jest z niskim ryzykiem przeoczenia wirusa (otrzymaniem wyniku fałszywie negatywnego). Wysoka swoistość pozwala natomiast ocenić, że pozytywny wynik badania wynika z obecności infekcji wirusa COVID-19 ( niskie ryzyko otrzymania wyniku fałszywie dodatniego).

Czy testy na COVID-19 są wiarygodne?

Omówione wcześniej metody wykrycia infekcji różnią się swoistością oraz czułością nie tylko między sobą, a również w obrębie samych metod (w zależności od kolejnych generacji testów oraz producenta). Z czasem wprowadzane są testy o coraz większej wartości diagnostycznej.

Test nie może być traktowany jako ostateczny wyznacznik choroby, badanie wykonywane jest zawsze w kontekście objawów oraz wywiadu epidemiologicznego. Badanie wykonane „na sucho” wiąże się z większym ryzykiem wyniku fałszywie ujemnego lub fałszywie dodatniego. Testy na COVID-19, mimo wysokiej swoistości i czułości, są obarczone ryzykiem błędów, tym bardziej w przypadku testów przesiewowych zdrowej populacji. W celu uniknięcia pomyłek diagnostycznych stosuje się łączenie metod oraz powtarzanie testów.

Jakie są przyczyny fałszywie dodatnich testów na obecność infekcji COVID19?

Każda z metod obarczona jest ryzykiem fałszywie dodatniego wyniku. W przypadku badania PCR uważa się, że resztkowe, niezakaźne fragmenty wirusowego RNA, pozostałe w komórkach nabłonka po infekcji, stanowią podłoże pod fałszywie dodatnie wyniki testu.

Przyczyny fałszywie dodatnich testów antygenowych jest podobna, przetrwałe antygeny mogą być wykryte mimo zwalczonej infekcji. W przypadku jednej z generacji testów antygenowych, badane antygeny były charakterystyczne nie tylko dla wirusa COVID-19. Badana przez część testów obecność białka N wiąże się z ryzykiem fałszywie dodatniego wyniku ze względu na obecność białka zarówno na otoczce wirusa COVID-19, jak również wirusa odpowiedzialnego za epidemię SARS-CoV „1”.

Pozytywny wynik badania serologicznego, wykrywającego przeciwciała, niekoniecznie świadczy o toczącej się infekcji. Przeciwciała klasy IgG mogą utrzymywać się długo po kontakcie z wirusem. Przeciwciała IgM (świadczące o świeżym zakażeniu) zanikają najczęściej parę dni po zakażeniu, szybkość zanikania różni się jednak wśród poszczególnych ludzi co może doprowadzić do niewłaściwej interpretacji testu.

W celu minimalizowania ryzyka pomyłki najczęściej zleca się wykonanie więcej niż jednego typu testu, a testowanie powtarza się.

Jakie są przyczyny fałszywie ujemnych wyników testów na obecność infekcji COVID-19?

Wykonanie testu wiąże się z ryzykiem wyniku fałszywie ujemnego. W celu wykonania testu antygenowego lub PCR niezbędne jest pobranie komórek nabłonka z okolic nosogardla, gdzie najczęściej lokalizuje się infekcja. Brak antygenu czy materiału genetycznego na pobranej próbce może być spowodowany nie tylko brakiem wprawy w pobraniu próbki ale również z sytuacją, kiedy pobrane komórki nie były zainfekowane wirusem mimo zainfekowania innych komórek. Wynik negatywny nie oznacza zatem zawsze braku infekcji. W celu uniknięcia pomyłki testy są powtarzane.

Fałszywie negatywny wynik obecności przeciwciał może oznaczać, że przeciwciała jeszcze są nieprodukowane, lub produkowane są w niewielkiej ilości. Problem braku swoistej odpowiedzi dotyczy w dużym stopniu ludzi o osłabionej odporności.

Mam dodatni wynik w teście na COVID-19, mogę lecieć samolotem?

W sytuacji kiedy mimo braku objawów otrzymujemy pozytywny wynik testu na COVID-19 należy powstrzymać się przed podejmowaniem ryzyka mogącego doprowadzić do rozprzestrzenienia choroby. Do czasu powtórzenia testu i potwierdzenia braku infekcji nie możemy zakładać, że nasz wynik jest fałszywie dodatni, mimo braku objawów. Rozprzestrzenienie się pandemii było możliwe właśnie ze względu na duży odsetek ludzi o bezobjawowym przebiegu SARS-CoV2, jednocześnie zdolnych do zarażania.

Jeżeli masz objawy, nie zwlekaj, umów się na bezpieczną  konsultację lekarską online.

Na podstawie:

N. Ravia, Dana L.Cortade, Elaine Ng, Shan X.Wang, Science Direct, Diagnostics for SARS-CoV-2 detection: A comprehensive review of the FDA-EUA COVID-19 testing landscape

Udostępnij ten artykuł

Share on facebook
Facebook
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn
Share on whatsapp
WhatsApp
Share on email
Email

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie. Musisz zaakceptować by korzystać z serwisu